Thursday, 15 May 2014

Kan Chin Ram ah Chin Miphun Kan chuak



 
1988 azekhin hlan Rangoon kal le tlawn kha cu RTC, tinbaw le tlanglawng thutnai um lo cit kha a rak si tawn. Asinain Kan Ram le Kan Miphun caah dothlennak rian a tuantu CNF, CNC le CHRO authawng cu Pathian nih a leh i kan miphun cu nifatin International Airport a umnak hmun khualipi kip ah vanzuang lawng in kan kal cuahmah cang. Tinbaw in ninga kan rauh tawnmi khua Monywa Sianginn kai dingah mortorcycle cit bu in, Hakha in kan i thawh kho cang.

2009 caan vawlei cung i Ram thabik timi Ram 13 leng ah kan pem cang. Kan Chinmi hi USA lawng hmanhah khua 140 ah kan um cang. Cu Ram 13 cu North America, Australia, Europe le Asia i amak bikmi ram pawl an si i Arab, Africa le Middle East tiang riantuan le cacawn ah a kalmi an um rih. Pathian rian tuannak cu khuaruah har ngai a si ko. Asinain Riantuantu le Thlacam tu an um caah Pathian nih lam a kan hruaimi a si lai tiah ka zumh.Hi ram tha i a ummi Kan Chin unau hna an fanu le an fapa hna zong hi hnu kum 2-5-8-10 ah cun Fimthiamnak lei i rinhcanhmi an hung si cang lai. Ramchung lawng si loin Ram leng zongah Mirum le Mifim tampi an rak chuak cang lai. Cu a theipar cu kanram sersiamnak ding caah a theipar le a hrampi le le hlawknak a si.
   
Pathian he kan i peh tlaihnak ahcun Bible ca  zulh ding a si bantuk in kan Chin Ram kong kan ceih ahcun 1947 Panglong Biakamnak le kan phunglampi kha zohthan peng a hau. Kulilek ah maw kan rat? Mipem dah ka si? Kan dir hmun i theih a hau. Caan cu a tli cuah mah ko. Timhmi le dirhmun kan i theih ahau hringhran. Citizen kan si zongah Chin kokek kan sinak cu a tlau kho bel lai lo. Atlau sual le Fapa tlau le Fanu tlau tiah an kan ti te ko lai. Kachin Ram le Shan Ram ah lungman sung a chuak nain Kawl cozah nih a lak piak dih cang hna. Kan Chin Ram ah Chin miphun kan chuak i kan lungthin le kan ruah nak a kan la kholo. Mah Miphun holh a holh mi Chin Ram ti in nihin tiang kan dir.

Sihmanhselaw SPDC nih cun 2010 ah zeitindah Chin Rammi le Tlangcungmi pawl cu adik ngai a lomi Phunghrampi in kalpi dingah timhlamhnak a ngei len cang. Cu tihnungmi Phunghrampi le SPDC cu zeibantuk timhtuahnak he kan dothlen than lai?

1947 Panglong Conference i Pu Kio Mang bia an rak hal lio ah Kan Ram cu kan mah te in Uk kan duh ko tiah a rak chimmi kha cakapian nih Ram (Country) kha District in a rak leh i kan lo ko. Cu bantuk theih setsai lo holh leh le timhtuahnak um lo ahcun kum tampi tlau thannak a si. Nang le kei tah Ram Sersiamnak (Nation Building) caah fimthiamnak, phaisa, thazaang le ruahnak lungtha in a ra laimi kanram dothlennak caan ah lungsau le Pathian tihzah bu te in kal ti cang hna uhsih. Laimi, Zomi, Asho, Cho, Khumi, Lushai, Mara, Zophei, Zotung, Matu,etc, Rabai uhlaw  Chin Ram le Chin Miphun Zalonnak thei eiti ding caah timhlamh bute in dirti hna uh sih!! Tuanti hna uh sih!!Kalti hna uh sih!!!

Jordan Cinzah
Rockville, Maryland

No comments:

Post a Comment