A Har Ko, Thutdan Kianh Cu

Bohmo Thawng Lin

 Kan kawlram ralkap cozah nih hin zei ruang ko ahhin dah an thutdan kianh lai hi an i harh khun hnga tiah mi tampi nih halnak a um ton. A si, thutdan kianh lai cu a har tak tak mi thil pa khat a si hrim hrim ko ka ti ve. Zei tin ti ahcun a ho cio poah kan si ah,kan innchung te i thutdan cung te hmanh ah khin rem te i kan thut i TV kan zoh lio i kan i nuamh siling ahkhin midang pa khat khat nih “Tho! keimah thut ka duh”tiah kan ti hna sehlaw,zeitin dah kan in hnga. Foite in kan kian duh hna hnga maw? Kan thin tu dah a hung deuh hnga? Kan hei kianh ko hna hmanhah kan lung cu a tling kho hrim lai lo dah ka ti. Kan ka leng i kan chim duh lo hmanhah kan lung thli te tal cun  kan thin a hung pah ko lai dah tiah ka ruah.

Thutdan cung i sia rem te i thutnak hmunhma i lak cang hnu ahcun a ho hmanh kianh duh a si ti lo,foi tein thoh duh a si ti lo dahkaw,bawi thutdan cu chim hlah, thutdan sawh sawh hmanh khi. Ti ko ning law, kannih lai mi hoihna cu sang upa le krifa bu i church chiarman te hei ti bantuk hmanh ah khin dahkaw thutdan kianh duh ti lo in aa cuh mi le a buaibai mi kan tam pi rih hi. Bawi ngan deuh thutdan chin chin  kianh lai cu mi cio mah cio thil har ngai a si ko dahkaw. Kan hnulei kum hnih hrong ah khan Yangon i cozah zung pa khat in laimi pa khat cu ruah lopi ah ‘bak’ tiah rian ka tuan duh ti lo a ti i Zipeng rengin chuahnak ca a tial i a chuak,cuhmanh ahcun pei mi tampi nihcun khuaruah har ngai bu in”zeitindah a reng a sian hnga,zaang raam a va si ve dah” tiah an phai len cu.

Zeitindah”Ram pi” pa khat a uk mi hna nihcun an thutdan cu foite cun  an kianh sian ti hna hnga. Ralkap cozah cu chim lo,mi cio mah cio ca hmanhah a foi hrim hrim lo mi thil a si ko. “RALKAP” ti mi cu “Basic training” an tum lai ahkhin”Naingngandaw Alan” kha an orhlei kut in fek tein an tleih ter hna i pei “chiat an serh teKeimah cu ti lam in si seh,tlang lam in si seh,thli lam in si seh fialnak kip ah ka kal lai i ka ram ca,ka miphun ca le ka ralkap phu caah  ka nunnak ka hlawh lai”ti in pei chiat an serh ter hna hnu lawngah an tum ter hna cu.

Cu pinah (vow)”titsa adeihthan pa li” a um i cucu ralkap poah philh khawh lo ding in thluak chung tiang thirkhenh in khenh chih cia mi an si caah an lung put a thawng tuk cang mi an si . Cu chung i a pali nak ahkhan “keimah ka ram,ka miphun le ka ralkaphu caah ka nunnak kaa hlawt lai”tiah ti a si rih i cu cu zing tin,zan tin in nikhat ah voi hnih zungzal sak ter zungzal an si. Cun, ralbawi “military officer training course” ah khin mi pi uknak( civil administration) kha subject pa khat in an cawn piak chih fon hna i an thinlung chungah “vok kuanglawng long tang hmanhseh,Alan ka tluk ter lai lo” ti mi ruahnak kha i hruhpi chih hna seh tiah khenh chih rih an si i an lung a hak tuk cang.A sullam cu ‘ ka thih tiangah a sung ka khan lai lo’ ti nak khi a si.

Cu lengah kan kawl ram ahcun ral bawi sawh sawh lawng si hmanh khi a nuam tuk va si kaw,cozah mi pi uknak kemh chih chin chin ahcun bawi vialte lak i bawi cem khi an si cang i reng ngan deuh deuh,reng kai chin duh deuh deuh le reng tlongh lai tih deuh deuh a si hoi cang ai. Cu tikah cung lei bia al ngam ti loin a dik mi siseh,dik lo mi si seh order poah poah kha “Hohkeh”(yes,sir) hlei zei dang  um ti hlah. Cu ti si lo i bia kaa khat i al sual citcet

maw,ho hmanh hual hlah,ngan hlah lik ma lak tiah,thlongh dih,thlamh dih nih a si fon.

Cu ti a si tikah a ho hmanh nih ruahnak chiatha pek ngam an si ti lo i anmah lung lawng an i rinh cang. Anmah nih le ram thanchonak ding le mi pi thanchonak ding tiangin  tuaktan khohnak le thukpi tiang khua ruah khohnak  ca i a rak herh mi thiamnak sang a rak cawng mi nih an si fon lo tikah kau pi in an hmu kho ti lo i mi pi zawn ruah ti loin,anmah zawn long an i ruat cang.An haak a kau chin lengmang i ngol an hngal ti lo,an siang ti lo.

Cu ticun,miphun caah si ti loin anmah cingla rualchan zawn long an ruat cang i an thutdan kha an tawcor he hri in fekthup in an i temton chih lengmang cang.Cu caah cun mipi nih dah an zo za rang i rumro lo i dawh chih i thumh khoh dah ti lo ah cun,anmah te i an thutnak thutdan kianh lai ding hi cu a foi rih lai lo,a har ko. Kei cu ka zum kho bak rih hna lo. An chim ton bang “an ngian sen le nak” an chuah lai i” ning phun tling” an hman lai i an chan khoh chung cu an chang rih ko lai dah tiah ka ruah ko. Thutdan kianh cu a har ko. Kaa lawm......

Thawng Lin(U.S.A)