Jesuh Khrih le Buaibainak

                    Jesuh Khrih le Buaibainak

Bawi Jesuh hi vulei a rak len lio ah buaibainak he  ai tong ngaingai. Cu buaibainak hna cu tluang tein a daihter lengmang. Aherh ahcun zaam zong a zaam tak tawn hna. Cu hna lakah a sual lio i an tlaih mi nu kong zohta ka duh. (John 8:1-11) Hi kong ahhin ruah ding tampi a um.Mi nu hi a sual tak le sual tak lo zong theih awk a tha lo. A ruang cu Jesuh sin i a rat pi tu hna nih hin Jesuh Khrih bia zeitindah a ngeih khawh lai , zeitindah taza kan cuai khawh lai ti an i zuamnak kha a si.

            

 Hi kong hi tha tein zoh tikah sualpuh tu pawl le sual an puh mi nu kar lak ah Bawi Jesuh nih a tuah mi kha a lang ngaingai. Bawi Jesuh  nih hi a ho ngai hi sual a puh lem hna lo. A ruang a si kho mi cu a sualpi tu pa an van chuah pi kho ve lo. “An tlaih” a ti tikah a van chuah pi tu pawl zong hi a sual lio a hmu lomi thiamthiam an si. A taktak ahcun Mosses phung bia ning taktak cun a pa van chuahpi ve awk a si.( Lev 20:10). Khat lei kam hna ti ning lawnglawng in a hman bak ti ah lak awk a tha lo.

                    

Jesuh taza cuai an timh ning tu cu hi ti hin si dawh a si. Kha lio chan ah mithahnak nawl a pe kho tu cu Caesar siangpahrang lawng a rak si. Cu lio ah Moses phung ningin that ko uh tiah nawl a petu tu kha Caesar sin ah chuah pi i biaceih ding a si hnga. Cun khatlei ah Bawi Jesuh nih hin thlah ko uh, ngaithiam ko uh a ti hawi hna ahcun Moses nawl bia a buar tiin  mi lakah sual an phawt hawi hnga. Cu karlak ahcun  Jesuh Khrih hi tenh an timh. Asinain Bawi Jesuh  tu nih cun “Nan lak i sualnak a tuah bal lomi nih chep hmasa bik seh” ti kha a si ko. A hohmanh tang loin an zam dih i minu zong cu “ kei zong nih sual kan phaw ve lo. Va kal law a sual bel va sual ti hlah” ti kha a cah ko.

                     

Hi kong hi zoh tikah Jesuh Khrih nih hin a hohmanh hi sual phawt a duh hna lo. Puhtu pawl, minung Jesuh hmai i a van chuahpi tu pawl, Amah Jesuh thongthlak a timtu pawl zong Jesuh Khrih nihcun sual a phaw hlei hna lo i, a sual lio  ah an tlaih mi nu zong cu sual a phaw ve hlei lo. Hi kong ahhin Jesuh Khrih nih an pahnih karlak ah remnak dawtnak a ser ti khawh asi lo nain, huatnak tu a hrawh piak hna. Hi ti hei chim ahcun sualphawtu hna lam, dinnak le felnak le phungbiazulhnak ah a tling ngaimi hna lam zong a zulh  hna lo i zaangfakte a simi, ther le phang ngai a um mi minu luatnak lam zong  a tanh hlei lo. A nih nih a tuah cemmi cu an i remkhawhnak hmun a duh bik mi asi.

                 

 Lam thumnak ka timi hi lamkhatnak le lam hnihnak fonhnak hmun kha ka ti duh mi a si. Aido mi pahnih an i fonhnak khawhnak hmun , lam hnih  komhmi lam kan ti ko hnga cu. Obama kong zoh tuah hna usih Obama (a tu lio US president) zong nih hin lamkhat lawnglawng hi a tlam a tling kho lo, thilhman a chuak kho lo ti kha tha tein kan hmuh. Cu ruangah cun President a chuah le cang ka in  amah he aido bakmi pahnih hna kha US ram caah a lian bikmi reng pahnih ah a chiah hna. Joe Biden hi Vice President ah le Hilary Cliton hi Foreign Mnister (Secretary of the State) timi ah a chiah hna. Ramkhel rian an tuan lio ahcun aido bakmi, Biden zong nih “ramdang hmanh a tlawng ballo mi nih zeitindah ramdang he i pehtlaihnak a tuaktan khawh lai” a rak ti bal. Hillary zong nih “ a biachim hi a nal sawh sawh le a si, van kherhlai taktak ah fiang tein a chim khawh mi pakhat hmanh a um lo, zumhtlak a si lo” a rak ti ve ko. A mah Obama zong nih  Hillary nih ramkhelnak ah Billion 5 a van chuah than le cu zong ahcun “ atangka luhnak hi chekhlat awk a si” tiah a rak ti bal ve. A taktak tiah cun fir puh tluk a si. Asinain rampi riantuannak ding caah cun an pathum te cun  an thu ti than. Cu cu Obama nih a tuaktan mi a si. Khatlei kam lawng lawng hi a hman mi taktak a chuak kho lai lo ti kha Obama nih hin a ruah ko. Cu ruangah a mah he aido bak mi pahnih cu a changtu le a chang chin ah a chiah hna.

                    

Cu he pehtlaiin French Philosopher pa nih, “ minih an dohnak, an soiselnak kha a nunzia ah fektein a dirpi kho lomi cu mithawng a si lo” tiah a rak ti. Mithawngpa nihcun  mi nih an soiselnak zong kha a nunnak ah ai nunpi khawh. Cucu mi sawsawh hrang ahcun  a har ngaingai mi a si. A ruah leikam i  a thawng mi (Idealist) hna zong hi a chanhchuahtu (realist) an si lem lo i a chanhchuahtu pawl lila zong cu a ruatrattu an si ve lem lo. Ralkap zong hi passive, dingin tuah an si lo. Nunnak ah tha bik mi cu dotu hna he rem tein nunkhawhnak ahhin a si. Hegel nih cun, “ A hman mi kan timi hi, fianter in chimnak lei kam zong ah a um lo i, dohdalnak in  chimmi lei kam lawng zongah a um lo. A hmanmi taktak cu fianternak lei le dohdalnak lei kam an  i remnak hmun, reconcile an sinak hmun ahhin a um ee” a ti.

 Stalin Tha Cung Lian