Zuun Tthing

By; Andrew Tum Tling

Palian hi Thantlang ah khuasa in a um mi a si i Mawite hi khuate leiah a um mi a si. Mawite le Palian cu Thangtlang sianginn kainak ah an ihmu an itong i ai duh ai daw mi an si. Palian le Mawite karah duhdawtnak nih faktuk in hmunhma a co tikah an ium an itthi.

Tanghra sianginn an kai lio veve a si caah an kumkhua a hngakchia ngai rih. Sihmanhsehlaw ramri a ngei lomi duhdawtnak nih hmunkhat teah chungkhar a serter hna. Palian a nulepa a chung le nih Palian cu nupi tthit an senh rih lo i curuangah a nulepa nih tthen an timh peng hna. Mawite zong a nulepa a chung le nih pasal ngeih an senh ve rih lo caah tthen an timh ve hna.

Cuticun chungkhar khat lei veve lungtling lo in ai tthium mi an si caah an chung le nih tthen an timh zungzal hna. Palian a chung le nih Mawite le Palian hmurka ttha le awkaa ttha an pe duh hna lo i Mawite a chung le zong nih hmurkaa ttha an pe duh ve hna lo. Itthen hna seh ti kha an duh piak veve hna.

Voikhat cu Mawite te an khua leiah an nupa tein an va tlawng. Mawite an khua ahcun an um i caan sau nawn an um cang hnuah Thantlang leiah rak kir tthan dingin an itim. Zinglei niceu dawh te cu semnak lungrawn khua teah a rung chuak i Mawite le Palian zong Thantlang leiah tlung ding in an itim cang. Lampi eiding chuncaw zong an fun dih cang. Rawlei khim khin kal ding cun an ithawh i Mawite cu a nulepa nih an tleih cang. Palian lawng va tlung ko seh nang cu Mawite kal ti duh hlah tiah an tleih i an thloh.

Palian nih "Ka pi le ka pu cutincun ruah ding a si ttung lo,Mawite lo cun zeitindah keimah lawng ka kal khawh lai" tiah a ti lengmang ko hna nain an duh ti lo.Mawite zong nih " ka nulepa ka thloh hlah uh, ka tlai hlah uh Palian sinah ka kal ve ko lai" tiah a ti lengmang ko hna nain an duh naisai ti lo.

Cuticun Palian cu ngaihchia ngai in amah te lawng Thantlang leiah tlun ai tim. A dawtmi Mawite chuah semnak ruun inn le chuumtual cu a mitthli he a liamtak riangmang ko. A hnulei ai her pah lengmang bu tein a lungfahnak mitthli hna biangno cungin vawlei ah an hung tla thluahmah. Kar khat hnu kar khat a liamtak lengmang ko i an lungrawn khuazung zong a lawnh cang. Aw...ka dawt Mawite zeitiawkttha nang le kei cu ttian riangmang ko cang ne usih. Kei sifak le santlailo fa cu sunghno na nulepa an lung ka tling hrim lo mu.. Ka dawt byebye tiin Palian cu Thantlang leiah amah te lawng a lan thluahmah cang.

Mawite cu a nulepa a chung le nih an thloh an tleih i U lian U lian ka hngak ko tiin ttap in au lengnang hmanhseh zeisan a tlai ti lo. Palian an khua mual le zalam a liam ni cu Mawite ttah aihramnak mitthli in a khat. Nitin tidin rawlei kho lo le ttuanzuam loin a um zungzal.

Palian cu Thantlang a phan i Thantlang ah nithum a um hnuah Malaysia leiah kal ai thawh. A chung le nih Malaysia leiah an kalter an timh. Ai thawh ni zing cu a hung phan. Mawtaw nih kalay leiah kal dingin timhcia a si cang i Palian zong timhcia a si ve cang. Mawite kha rak la tthan seh an ti tiah Palian cu bia an van cah.Bus ticket zong a cawk dih cang i kal ding ai timh cang caah a caan a um ti lo. Palian nih semnak lairam le a dawtmi Mawite cu rili ral Malaysia ram ah a kaltak riangmang ko hna.

Palian malaysia a um tlawmpal hnuah Mawite nih fanu rosung te a rak ngeih. A fanu te cu ai dawh tuk hringhran i a min ah Dawt Chin Tial tiah an sak. Dawt Chin Tial le a nu cu an pa Palian zuunngai le zuuntlem in nitin te an an um zungzal.

An karlak ah fanu te hna a um cang tikah tthen thai ding cun a si thiam ti lo i Palian nih an nufa tein Malaysia ah lak a timh hna. Lak dingin khua an khan dih cang i van ithawh lawng khi ai duh ko cang. Zeitikdah kan pa sin kan phak lai tiah ni lethla lawng an rel i an ingaih tuk cang.

Nikhat cu lailei kan ti cu Mawite cu lo ah a kal. Lolak lungpi cungah a tthu i ai din. Vanchiat ee tiah cu a tthutnak lungpi cu a ril i Mawite cu lungpi nih a rilh pi ko ai! Lo lak chengbaleng ah Mawite cu lungpi nih sautuk a rilh pi hnu ah thingkung kar ah a tang. Ai law! tiah mi nih an van au i an van zuanhnawk tik ahcun Mawite cu a nunnak a rak dih cang. A thaw a um ti lo i sertu a Pathian sinah a fanu dawt le a dawtmi Palian cu a kaltak riangmang ko hna ee.

Mawite ruak cu inn ah an tlun pi i khuami vialte a ttap lomi an um lo.A hopaoh hi an tuar kho hrinhrim cio lo. A fanu dawtte a hngakchia tuk rih. Nunu ti hmanh a thiam rih lo i a nu hnukthlum hmanh cim/vuai tein a ding ta rih manh lo. Fanu Dawt Chin Tial nih ka nu hi a thi ti khi a thei lai lo mu. Hei thei ve sehlaw zeitkuk khin dah a ttah ve hnga..Mawite ruak kuang pawng Chinchin cu a pi nih a pom i "Mawite na fanu Chinchin nih an zoh tuk hih,rak zoh ve hme,van chawn ta ko kaakhat te tal cun...Na fanu te hi van cawi law van pom ta hme tiin Chinchin a pi cu lungfak in a au lengmang.

Aw..Mawite ihlau law na fanu dawt hi rak zoh ta hmanh, ziahhme na liamtak tuan tuk ee,na lungsia herh ve lo maw tiin pawngkam um mi vialte ttap in au lengmang ko hna hna hmanhseh Mawite nih a thei kho ti lo. An suam thingremh cungah dai tein ai hngilh cang. Zanlei ni a hung nem chialmal cun kikzil leidang tangah a liampi riahmah ko.

Zankhua a hung tlai lai i Dawt Chin Tial cu hnukthlum hal in a ttap tthan cang lai.Sunghno a nu ttangnem hlam in a van ttah zawn ahkhin Mawite nih van jerusalem thar khin a van cuan lai i a mitthli a luang tuk ve ko lai ee. Zeihmanh a thei rih lo mi,hnukthlum din hmanh a thiam tuk rih lomi a fanu dawt le a dawtmi Palian a ruah ah a liam lungsiaherh tuk ve ko lai mu. Aw...Zeitiawkttha cung zing nu na lairel ngai hi innthiam le tuarthiam a har hringhran ko ee.

Ni le thla kum an liam cun fanu Chinchin zong tthut a thiam lai i kal a thiam te lai.Holh a thiam te lai i a ho cu dah "Nunu" tiin a auh ti hnga_ a um ti lai lo. Ka tihal ka rawlttam ti chim a thiam te lai, a pilepu nih an dawttuk ko lai nain a nu nih a dawt ning tlukin an daw kho lai lo.A pa le Malaysia ah a um fawn kaltak mi fanu te caah zeitlukin dah tuar a har lai ka ti.

Mawite thlanmual a liam cang ti a theih ni Palian caah vawlei a cim. A tuar zia a thiam hrim lo, a tuar kho bak lo. Maw..Mawite cu ngai na chantawi cu ee,na ka liamtak tuan tuk hme cu..Nangmah lohin zeitindah kannih pafa hi kan um khawh lai tiin Palian cu a ttap thluahmah. Zankhua a hung tlai i KL khuapi chungah Palian cu semnak lairam cuan in a ttap lengmang. Zeitindah nufa hna ka lak khawh hna lai zeitikah ka sin an phak lai ti lawng nilethla rel in ttuanzai a rel lioah Mawite nih a liamtak mi Palian caah a fak hrinhran ko.

Palian cu a lung a rawk i a thinlung ruahnak a pial cang. Ahohmanh a caah hnemtu ttha an um lo. Zeithil poah a caah ngaihchiatnak le ttahnak ah an cang dih cang. Cucaah Palian cu zuu le sa din-ei lawng a rian i ttuanzuam loin a nunnak caan cu a hmang cang. Khua a ruah ah ttahnak le mitthli lawng an si. Zuu le sa suaknak lakah Palian cu a dawtmi Mawite zuuntlem i a vakvai cang.

                                              ------------------------------------

Kum hnih hnuah………

Kum hnih hnuah Palian cu Malaysia um zong zuam ti loin semnak laitlang leiah a tlung. A fanu Dawt Chin Tial zong "Nunu'Papa" ti a thiam ve cang.

Palian cu Thantlang mawttaw gate cu a hung phan. A fanu te le a chung le hna nih an rak don. Palian nih a fanu te cu a van cawi i "Nute" na pa ka si tiah a van chimh. Fanu Chinchin nih "Papa" tiah a van auh i Palian cu a biang cungah a mitthli a hung tolh iahmah.A fanu te cu a van kiss i an pafa tein an ruuninn leiah cun an kal.

Palian an ruuninn a phak cu a caah mitthli he ttah ni a si tthan. A dawtmi Mawite tthut tawnnak le kheng a ttawl tawnnak hrawl vialte an mah ning tein an hmun ko rih. Mawite kut le keneh a lo rih lo. Liamcia caan lio a mitthlam in a van cuan zawn ahkhin Palian cu mitthli he Mawite hlam in a ttah thluahmah tthan. Hawidang cu Malaysia in laitlang lei an rak tlun ah an chung le nih nuam te le niih au buin an rak don hna. Sihmanhsehlaw Palian cu ttah bu le mitthli he an rak don cio. Palian lungrawn khua a khirh tthan tikah Mawite a bau riangmanh cang cu ta. Mawite a liam ni thinlung ah chuaktthan in chungkhat sahlawh vialte mitthli he an ttap dih hna.

Ni tlawmpal Thantlang ah an idinh hnuah Palian le a fanu te cu Mawite thlan zoh dingin an kal. An rak iumh kaa i Thantlang le an khua karlak an nehnang sualhnu vialte Palian le a fanu te nih anmah pahnih te lawng an khirh tthan cang. Mawite a thih hnuin a fa nu Dawt Chin Tial kha a numin "Mawi" lakin "DAWT CHIN MAWI tiah an thlen tthan. Dawt Chin Mawi le a pa cu a nu Mawite khua cu an phan.

An ruuninn le chumtual vialte nih Palian an rak hrampi cio. Zanlei ninem nawn ahkhin Mawite thlan ahcun chungkhat sahlawh hna he an va kal. Palian cu Mawite thlanlung cung teah a tthu i a ttap lengmang. Mawite, kan karah thihnak lawng tthentu siseh kan rak ti kha atu kan caah thihnak hi maw tthentu cu a si tak ko ne. Mawite na tta Palian ka tlai deuh cu ta,rak ka ngaithiam ko mu. Mawite, kan pafa in kan in ngai tuk ee.. Voikhat te tal cu rak lang law kai lungsak ko hnga ee..Mawite aw..Na kan ngaih zawn ahkhin rauthla in kan sinah rak kan leng ve tawn mu..Kan nih pafa zong na sinah kan rak ra te ko lai,khi tikah van innka in rak kan dong te law zingnu remhcia sui inn dawh ah chungkhar tling tein kan leng tti hna lai mu tiin zanlei ninem sinah Palian cu thinlung kuai/man cikcek a ttap lengmang.

Zanlei ninu nih lungrawn khua a liam tak cang. Palian le fanu chungkhat pawl tiin inn lei ah an tiin. Cabuai pakhat kulh in rawldum caan ah Mawite a bau riangmang cang.Lungrawn khua mual le zalam ah mawite thil bang kawl awk a ttha ti lo. Rua bang in tuai tthan awk le rawl bang in zirh thiam awk a ttha ti lomi caan ttha vialte ngai in Palian cu a mitthli hul caan a ngei lo.

Hlanhlio i an ttawlpal tawnnak le fing le tlang le zalam pheihrawn ttha vialte Palian nih zuun tthing a van khirh tthan.A mitthlam le a thinlung ah a dawtmi Mawite zuun zungzal ee.

Note: Kumhnih a tlinhlan khi a dik/hman ( A taktak) a si i kum hnih hnu khi cu keimah nih zatlan ka suai chom mi a si.

Andrew Tum Tling