ZEI LAKSAWNG DAH NA PEK VE LAI

Bible caang thim :  Mathai 25:36 “  Ka rawl a tam i rawl nan ka pek, ka ti a hal i ti na ka pek; khual ka si i  nan inn ah nan ka tlunter. Puan aih awk ka ngei lo i puan na ka pek, ka zaw i na ka hramh, ka rawl a ttam i rawl na ka pek”.. tiah a ti hna lai.

Biadomhnak : Kan Bible tuanbia kan zoh tikah Nichuah lei mifim pathum hna nih Jesuh Khrih kha Bethlehem khua caw rawl-einak kuang chungah an va biak ti kan hmuh. Asinain, cu mifim pathum an min cu kan Bible ah kan hmu kho lo. An laksawng tu kha fiang tein kan hmuh khawh. Kan Bible tuanbia leng zohchih tikah mifim hi pali an si tiah Bible Scholor pawl nih an ti. Cu a palinak pa min cu Ataban tiah an ti. Cu mifim pali hna an laksawng le tuchan zumtu kan dirhmun he cuaithlaiin tuzan ah ka si khawh tawk in chim kai zuam ve lai. Cu mifim pali hna nih an i ken mi an laksawng le a sullam hna cu:

An laksawng le a sullam hna:

1.Sui : Sui hi hlan lio Jesuh chuah hrawnghrang  chan ah siseh a tu tiang a sunglawi tukmi thil a si. Cu ruangah Jesuh chuah lio hrawngah Judah ram lawng siloin a pawngkam ram vialte le vulei pi tiangin an sunsak mi a si. Cucaah mi pakhat khat nih Siangpahrang ton an duh tikah an  kutput ah an hman mi a si. Sui nih hin Jesuh hi Siangpahrang a si lai nak kong a langhter.

2.Frankinsense Zihmui: Hi laksawng hi tlangbawi hna an rak pek tawn mi Zihmui a si. Tlangbawi cu Pathian le minung karah pehtlaihnak hlei a dawntu an si. A tu lio holh in kan chim ahcun tlangbawi cu Pastor an si. Cucaah hi laksawng nih hin Jesuh Khrih vulei i a rat  hi Pathian le minung kar ah pehtlaihnak lam a cat cang mi kha a van pehtu, lam a sialtu, hlei a dawntu, remnak a sertu kan palai (lamkal) a sinak kha hi laksawng nihhin a kan hmuhsak mi a si. Cucaah Jesuh Khrih vulei i a rung tum hi Zumtumi kan caah kan van a thatnak a si. Vulei mi nih Jesuh khrih hi kan thangthat hrimhrim awk a si i sunparnak kan pek hrimhrim awk zong a si.

3.Mura Zihmui : Mura zihmui hi hlan lio Judah ram hrawnghrang vialte nih an sunsak deuh mi an siangpahrang maw/ a siloah bawi pakhat khat maw/ mirum pakhat khat maw a thih tikah a ruak thu hlah seh tiah mithi mi hna thutlonak le rim namlonak caah an rak hman mi  asi.  Cucaah Mura zihmui nih a langhter mi cu Jesuh Khrih hi vulei misual vialte kan sualnak thlengh ding le kan sualnak thianter dingah  Vailam cungah  thihnak tuar in a thihnak ding a nung mi Van Bawi fapa a si bantukin thihnak a thawhthan lai kong kha hi Mura zihmui nih a kan cawnpiak mi a si.

 Ataban: Ataban kan timi hi mifim a palinak pa tiah Bible Scholor cheukhat nih an ti. Ataban nihhin  Kan Bawipa Jesuh  Khrih chuah lio va ton ve awk le va biak ve awk ah mifim pathum hna bantukin ai thawh ve  nain, Laksawng ken a philh i laksawng loin Jesuh ton kha a ruah khawh lo caah laksawng laak ah inn ah a kir than i laksawng phun thum a vai lak i Jesuh Khrih cu va biak dingin a kal tikah a hawi le pathum nih an rak kaltak cang i Jesuh Khrih kha ton ding le va biak in a kal nain Jesuh Khrih kha Bethlehem khua ah a rak um ti lo i Jesuh Khrih ton dingin, a laksawng he cun Jesuh Khrih kha a kawl tiah a tuanbia tialtu nih an tial. Hi pa nih hin Laksawng phun thum ai ken i ai ken mi hi suallam ngei ngaiin ai ken hna. Cu hna cu :

1.Puan laksawng : Mifim palinak pa ( Ataban) nih Hngakchiate Jesuh Khrih zualnak caah puan laksawng ai ken. Jesuh Khrih kha Bethlehem khua ah a um ti lo tikah  Jesuh Khrih ton dingin Zing Arkhuang tein khua pakhat in ai thawh. Cu ai thawhnak khua donghnak inn chiate ah hngakchia te ik hliah-mah in le ngaihchia ngai in a ttah thawng kha a theih. A khuaruah a har tuk i innchungah a vung lut i hngakchiate cu a va zoh tikah cu hngakchiate a nu nih puan aih-awk a ngeih lo ruangah a khuasih tukin a rak ttah kha a hmuh. A zoh tikah a zaang a fak tuk i Jesuh Khrih zualnak caah ai ken mi Puan te cu a chuah i hngakchiate cu a zual i hngakchiate ttah cu a ngam. (Nifate kan nunak ah kan mah cu siarem ngaiin khua kan sa, angki thatha kan i hruk, hnipuan thatha kan i fenh. Cu kan si khawhnak cu Pathian thawngin a si ti thei loin kan pawngkam ah harsa ngaiin khua a sami angki aih awk hmanh a ngeilo mi kan hmuh hna tikah siarem ngaiin le hmai hngal ngaiin kan ummi hi Jesuh Khrih zumtu dirhmun a si lo. Khrih cawnpiaknak cu sifak rethei hna namneh kha siloin zohkhenh tu kha a si deuh.) Cu a laksawng pahnih a tang mi te he cun Jesuh Khrih ton dingah a khualam a peh than.

2.Lungvaar Laksawng : Jesuh Khrih ton dingah lung dong loin a khuallam cu a peh than i caan tampi a kal hnu ah khua pakhat ah a pa nih Leiba a batmi hna cham kho loin a thih takmi nute kha a pa leiba ai-ah police pathum nih an rak tlaih i an hnuhchih len i ka chanh u law! tiah zaangfak ngai in a au lio mi kha  a hei hmuh. A hei zoh tikah a zaang a fak tuk i a hei neih hna i a konglam a hal hna tikah a pa leiba ai-ah an tlaihnak kha a si. A zaang a fak tuk i cu nute Jesuh Khrih pek dingin ai ken mi lungvar laksawng cun cu nute cu a tlanh. (Zumtu hna kan nunnak ahhin nifate hi bantuk thil hi kan hmaika ah a liamcia caan ah a rak chuak lengmang ve. Nang zeitindah na rak phisin tawn? Hmailei ah teh zeitindah na phisin rih lai. Hihi zumtu hna kan nunnak ah a biapi taktak mi thil pakhat a si ve.  Kan pawngkam,  kan innpa kan chak thlang ah a harsa mi ei awk ngei lomi tampi an um hna. Cu lio ah nang le a ei ding kho deuh dirhmun in a kan chiah. Thil thei lo deuh mi sinah thil thei deuh le thil hngal deuh ah a kan chiah. Cathiam lo le holh thiam lomi sinah cathiam deuh le holh thiam deuh a kan siter. Miharsa deuh nih tangka an kan cawi tikah kan cawih hna maw? Kan cawih hna tikah teh an ngeih na lo bu piin kan cawh chih peng in sal ah kan tlai sual hna maw? Mah bantuk zohkhenh dingah  Pathian nih vulei ah khua a kan sakter mi kan si kha kan philh lo a hau).

3.Tangka Laksawng : Bawi Jesuh Khrih cu a tong kho hlei lo i a khual tlawn lam cu a domh than. Khua kar le khua kar ai hlat ngai nak hmun tuupi lak zaanlei mui lai ah lampi ah fak ngai in a zaw i a kal kho ti lomi lamkam ah a rak rilh ko kha a hmuh. A zoh i a zaang a fak tuk i a liang cungah aa khinh i  Baangla hngaktu sinah a kalpi. Cu mizawpa conghnak caah cun a tangka Jesuh Khrih pek dingin ai ken mi cu a pek hna. ( Minung paohpaoh nihhin thathnemnak kan ngei cio hna. Cu kan thathnemnak cu kan zawn chuak cio ah kan thathnemnak kha kan hman ding kha Pathian nih a kan fial mi a si. Cucaah nifatin kan hmaika a chuak mi, kan mah nak har deuh, sifak deuh, harsatnak a tongmi, bawmh hau mi an um tikah kan bawmh hna, kan kilkawi hna, kan zohkhenh hna kha Khrih nih a kan fialmi a si. Nang zeitindah na rak tuah ve tawn. A thar in ruah than a herh cang.

Laksawng A Dih Cang : A laksawng cu a dih cang nain lungdong lo tein Jesuh Khrih ton lo ding kha a ruat kho lo i a khuallam cu a peh than. A donghnak ah Jerusalem khua a va phan. Mi tampi an au le an khuan thawng kha a hei theih. Lam hlapi in an aunak hmun cu a hei zoh i  Calvary tlang Vailam cungah mi pathum an thlai hna kha a langin a hei hmuh. A hodah an si hnga tiah khuaruahhar ngaiin khua a ruah lio ah van cungin aw pakhat a sin ah a hung thang mi cu Mathai 25:35-36 nak “ Ka rawl a tam i rawl nan ka pek, ka ti a hal i ti na ka pek; khual ka si i nan inn ah nan ka tlunter. Puan aih awk ka ngei lo i puan na ka pek, ka zaw i na ka hramh, ka rawl a ttam i rawl na ka pek”.ti kha a sinah a hung thang.  Hi pa nih hin Jesuh Khrih kha a nung bakin ton ding le biak dingin Jesuh Khrih vulei a um chung vialte a kawl len nain Jesuh Khrih kha a tong kho lo. Sihmanhsehlaw, a thinlung in Jesuh Khrih ton a duhnak le a tuahsernak nih Jesuh Khrih kha a rak ton cang.

Biatlang Kawmnak : Mifim a palinak pa Ataban nunnak le tuahsernak hi tuchun zumtu, Khrihfa hna nih kan nunnak ah cawn awk thil tampi a kan cawnpiak. Cu a kan cawnpiak mi hna cu Khrih zumhnak ah lungsau tein a dongh tiang zumh kha a kan cawnpiak. Cun miharsa, sifaak santlailo,ngaktah buangro, harsatnak a tongmi, kan nak in thilthei lo deuh, a hrut deuhmi, kan nak hngakchia deuh, kan nakin thazaang der deuh le khualtlung hna kan dawt hna mi vialte lungsau tein Pathian rian a si. Pathian fial mi a si tiin um i tuan kha zumtu tling dirhmun a si. Jesuh Khrih chuahnak ca i laksawng kan pek zong kha a si. Cucaah tuzaan caan i a rami hna a liamcia caan ah naute Jesuh Khrih kha zei laksawng dah na rak. Tukum ah teh zeidah na pek lai? Jesuh Khrih laksawng pek cu a tu kan chim mi hna kha an si.

S.Tha Cung Lian