Delhi Chin Refugee Pawl Caah IS Nakin Ttih A Nung Deuhmi Dengue Zawtnak

.

Delhi Chin refugee pawl kan caah IS ralnak in ttih a nung deuhmi cu Dengue zawtnak a si. Dengue zawtnak in kan miphun minung tamtuk te kan zaw. Cu lawng si lo tangka tamtuk te kan dih hna. Cucaah Dengue zawtnak hi kan caah ttih a nung taktakmi zawtnak an si. Cucaah Dengue zawtnak kong he pehtlai in Salai Bawi Hlei Huu a tialmi zapi rel awk ah ka van in thilpiak hna.

Zeitindah Dengue Zawtnak Kan I Runven Lai

Dengue zawtnak hi India ram lawngah si loin vawlei cung ram kip ah a ummi le a chuakmi zawtnak a si. Kumkhat ahhin 96 millions minung nih Dengue zawtnak an tuar. Cubantuk pawl cu a tlangpi in pawngkam thianhlim lo ruangah fikfa nih minung pakhat a seh i, cu dengue zawtnak a ngei cang mi thisen kha fikfa nih a dawp i midang pakhat  kha a va seh `han tikah Dengue zawtnak kha pakhat le pakhat aa pechan lengmang nak a si.

A tlangpi in Dengue zawtnak hi fikfa nih seh ruangah a rak chuakmi a si caah zan kan ih tikah khiangthawng kan hman a herh. Cun Angki bansau le bawmbi sau kan ihruk a hau. Hi Dengue zawtnak hi pakhat le pakhat ichonhkhawh a si caah Dengue in a zawmi hna pawngah ih le `hudir zong kan i ralrin a hau ngai. Kan pawngkam umnak areas pawl thianghlim tein kan tuah peng a hau. Na umnak inn innleng, inn pawng or na hman mi cooler tii tbk thianghlim tein na tuah a hau. Cun Inn lengah (Nilin lakah)  nazi pahnih cunglei na um lai lo. Atu lio ahhin Dengue zawtnak khamhtu ding sii lawlaw seh India ram nih an ngei rih lo caah na rawl-ei tidin ah siseh, na innchung, innleng ah siseh, na umnak pawgkam pawl vialte thianghlim tein na tuah peng a hau. Cu hnu lawngah na umnak inn ah fikfa an um lai lo i nan zong Dengue zawtnak in na luat kho deuh lai.

Zeitindah Kan I Theih Khawh Ning A Si Lai

Dengue zawtnak hi a tlangpi in fikfa nih an seh, cu bantuk fikfa kha Dengue zawtnak a ngei cang mi pawl hna thisen a rak ken or phorhtu fikfa a si sual a si ahcun  dengue virus hi ni 4-6 chung hi fikfa chungah a nung khomi a si caah fikfa nih an seh ni 10 chungah Dengue zawtnak hi itheih colh khawh a si lai. Atang lei bantuk in i theih khawh a si lai:

1.Ruahlo piin na taksa a lin ngai lai                

2.Lufak peng bantuk in na um lai                   

3.Na mit a fak pah lai i  na mittlang hna rit ngai in naa thei lai.                                              

4.Na takpum le na ruh pawl vialte an fak peng bantuk le nuamlo bantuk in na um lai           

5.Na tha a ba peng bantuk in na um lai                      

6.Luakchuak le chungno tbk in na um lai                              

7.Na takvun ah a sen or cuar tbk te a hung lang lai.

Cu bantuk in na um i nai nuam ti lo a si ahcun i ralrin bak na ahau cang. Ruahlo piin na tlu kho i a thih zong a fawite mi a si caah i ralrin thiam a biapi ngaingai mi a si. Na rawl-ei tidin ah `ha tein nai ralring a hau. Rawl-`hing le a dang masala pawl ei lo ding. Cun nikhat ti tampi din piak peng ding a si lai. Rianrang in Doctor pawl sinah ipiah i thi icheck colh ding.

Normal minung nih thirang hi tinghnih (2lakhs) an ngeih. Cu nak a tlawm ahcun  iralrin ding. Na thirang kha thong 50 hrawng a si ahcun thihlut na hau cang.

A tanglei Theihai Pawl Ei ahhin a Ttha:

1.pomegranate juice (Caleti)                           

2.Coconut Water ( Ungti hang)                                                          

3.Kiwi Fruit (Kiwi thei)                                                         

4.Papaya (Sangphaw)tbk pawl tampi eipiak khawh ah a `ha.

Salai Bawi Hlei Huu..